صبح جمعه با گوشه؛ نیابد هر گدائی شهریاری

ـ هیچ  لزومی ندارد یک شهریار تمام صفات پسندیده را داشته باشد. ولی لازم است خود را چنین جلوه دهد که تمام آنها را داراست. اگر یک پادشاه  همه صفات خوب را داشته باشد و همیشه بدون ملاحظه و دقت به آنها عمل کند، برای او اسباب ضرر و زیان است. مهم این است که پادشاه فن تظاهر به داشتن این صفات را خوب بلد باشد. مثلا خیلی خوب است، مردم بدانند او انسان دلسوز، وفادار، باعاطفه، معتقد به مذهب و درستکار است؛ و چنین هم باشد. اما فکر او همیشه باید طوری معقول و مخیر بماند که اگر روزی به کار بردن عکس این صفات لازم شد به راحتی بتواند آنها را به صفات معکوس تغییر دهد و بی‌رحم و بی‌عاطفه و بی‌وفا و بی‌عقیده و نادرست باشد.

ـ هیچ پادشاهی برای بدقولی خود که دلایل ظاهرالصلاحی دارد، گرفتار خسارت نشده است. مخصوصا باید در تغییر حالت و قیافه برای ریاکاری و گول‌زدن یک مهارت کامل داشت. مردم آنقدر ساده و تابع احتیاجات آنی خود هستند که هر گاه کسی بخواهد آنها را گول بزند، موفق خواهد شد.

ـ ظلم  و خونریزی که خوب و به جا اعمال شده باشد (اگر اجازه دهید چیزهای بد را هم خوب بنامیم) آنهایی هستند که فقط یک بار آن هم برای استحکام مقام سلطنت اعمال شود.

ـ بکن هر آنچه اراده می‌کنی و احتیاجاتی را که لازمه هر کار است، فراهم بیاور. ولی باید بدانی تا سکنه مملکتی را که تصرف می‌کنی، متفرق نکرده‌ای، ممکن نیست بتوانی سوابق آزادی، قوانین و آداب و رسومی را که به آن خو گرفته‌اند از خاطر آنها محو کنی.